Spotkania z Zabytkami

Artykuły

Szkoła ulicy

Odkrycia archeologów są ważne, ale ich ekspozycja – również. Jak zatem pokazać odnalezione i przebadane relikty w gęsto zabudowanej tkance polskich miast? Archeolodzy i architekci mają wiele odpowiedzi. Niektóre trafne, inne – tylko częściowo…

Artykuły

Lalki pokojowe

Magdalena Mroczek-Stachowiak

Cztery lata okupacji drastycznie wpłynęły na życie mieszkańców stolicy Francji. Z istniejących przed wojną 70 domów mody oraz pracowni krawiectwa artystycznego co prawda wojnę przetrwało 60, ale wszystkie ogromnym kosztem. Hitlerowcy wprowadzili mnóstwo reglamentacji, brakowało dosłownie wszystkiego, także podstawowych materiałów krawieckich, kaletniczych i szewskich. Oczywiście tworzenie haute couture,niebędącego przecież niezbędnym aspektem sztuki użytkowej koniecznym do przetrwania w trudnych czasach, już od 1940 roku ograniczyło swoje rozmiary. Niektóre pracownie zamknięto, inne zaś – by uniknąć tego losu – decydowały na kolaborację w postaci szycia szykownych kreacji dla żon hitlerowskich dowódców…

Artykuły

Opowieść o dwóch elektrowniach

Bartosz Klimas

Blisko stuletni budynek dawnej elektrowni w Falenicy od dekad chyli się ku upadkowi. Ani właściciel obiektu, firma Stoen Operator, ani władze warszawskiej dzielnicy Wawer, której częścią jest Falenica, nie wydają się zainteresowane kompleksowym remontem zabytku…

Artykuły

Józef Fajngold – ostatni jubiler starej Warszawy

Maria Paszkowska

Złotnik, jubiler, rzeźbiarz, poliglota, podróżnik. Wierny tradycji, a zarazem przełomowy. Niezwykle dokładny. Mistrz sztuki repuserskiej, jedyny w Polsce twórca żydowskich sreber kultowych. Józef Fajngold to postać intrygująca na wielu płaszczyznach. Można by powiedzieć – człowiek-orkiestra.

Artykuły

Górskie pejzaże i krajobrazy przemysłowe

Małgorzata Nieciecka-Mac

Z cepra zmienił się w prawdziwego górala – to nie tylko metafora stylu życia Rafała Malczewskiego, ale trafne podsumowanie jego artystycznej i osobistej przemiany. Syn legendarnego Jacka Malczewskiego dorastał w cieniu wybitnego ojca, a jednocześnie w świecie pełnym inspiracji. Od kilku lat – po okresie zapomnienia – jego sztuka na nowo wraca do łask…

Chcecie być na bieżąco z przeszłością?

Przeglądajcie naszą interaktywną mapę skojarzeń!

Interesujecie się historią? Chcielibyście zwiedzić niezwykłe miejsce, ale nie wiecie, od czego zacząć? Skorzystajcie z naszej prostej interaktywnej mapy skojarzeń – na pewno znajdziecie coś dla siebie!

Artykuły

Samotna synagoga

Jakub Głaz

Dwieście metrów od Starego Rynku niszczeje w Poznaniu ostatni znaczący ślad po żydowskiej społeczności miasta. Jednak o to, by dawna synagoga trafiła do rejestru zabytków i nie stała sią apartamentowcem, walczą nie władze miasta, instytucje kultury lub żydowskie organizacje, tylko… zdeterminowany społecznik….

Świątki na rozstajach

Marcin Żyła

Najpierw – wizyta w górskim miasteczku: „Na jednym końcu Jan Chrzciciel chudziutki nie chce łakomstwem zgrzeszyćWięc tłuste kury z kaplicy wygania, aż trzepoczą nad miasteczkiemNaprzeciw święty Florian pod nosa czerwonym żaglemMa jak półksiężyc złotą łódkę wąsów i od ognia tulipanów…

Matejko na barykadzie

Paweł Bień

W 1882 roku wydaje się, że Jan Matejko jest u szczytu twórczych sił. Cztery lata wcześniej ukończył „Bitwę pod Grunwaldem”, a teraz nanosi ostatnie poprawki na „Hołdzie pruskim”. Darzony wielką estymą nie mógł narzekać na brak zleceń, mimo to w lipcu przyjął nietypową prośbę Marii Mierzejewskiej, marzącej o tym, by mistrz uwiecznił Karola Podlewskiego. Problem w tym, że… model nie żył już od dwóch lat.

Galerie

Dolny Śląsk po kolei

Łukasz Gazur

Wystawa „Dolny Śląsk pnie się w górę. Rzemiosło i przemysł wzdłuż Śląskiej Kolei Górskiej”, przygotowana wspólnie przez Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu (oddział Muzeum Narodowego) oraz Muzeum Śląskie w Görlitz, jest barwnie skomponowaną opowieśćią o tym, jak kolej przyczyniła się do…

PKiN w Porcie Praskim, autostrada na Tamce… czyli Warszawa niezrealizowana

Maciej Murański

Pomysły czołowych polskich architektów związanych z Biurem Odbudowy Stolicy na tereny wokół Traktu Królewskiego i ul. Marszałkowskiej.

Mniej znane oblicze przedwojennego Górnego Śląska

Katarzyna Mirczak

Zespół Krajowy Urząd Dokumentacji Fotograficznej – Górny Śląsk Landesbildstelle Oberschlesien powstał na obszarze Rejencji Górnośląskiej w 1908 r. jako Auskunftsstelle für Oberschlesischer Volskunterhaltung. Gromadzone w nim materiały fotograficzne miały za zadanie kształtować postawę patriotyczną.

Wywiady

Lato inne niż wszystkie

Aleksandra Suława

Najcenniejsze było zdjęcie z osobą o innym kolorze skóry. Polowano też autografy, zachodnie papierosy, szukano w trawie zagranicznych monet. Podziwiano gigantyczne dekoracje, oglądano wystawy, słuchano koncertów, uprawiano seks. Przede wszystkim jednak było się młodym i – przez chwilę – wolnym. W Warszawie, która na dwa wakacyjne tygodnie z komunistycznej stolicy zmieniła się w radosne centrum świata. Taką moc miał V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów, obywający się w stolicy od 31 lipca do 14 sierpnia 1955 roku. O jego fenomenie i długofalowym oddziaływaniu opowiada Błażej Brzostek, współkurator (wraz z Zofią Rojek) wystawy „Lato, które zmieniło wszystko. Festiwal 1955”, którą można oglądać w Muzeum Warszawy…

Mała skrytka, wielka historia

Klaudia Obrębska

Razem z Katarzyną Utracką z Działu Historycznego Muzeum Powstania Warszawskiego zastanawiamy się, czy prawdziwa jest teza, że w Warszawie nie było kamienicy, w której nie byłoby przynajmniej jednej skrytki.

E.T.A. Hoffmann: genialny warszawiak

Joanna Rolińska

Niemiecki pisarz, kompozytor i rysownik epoki romantyzmu przez kilka lat mieszkał w Warszawie. O tym, jak miasto wpłynęło na jego twórczość opowiada autor dwóch książek o Hoffmannie Piotr Lachmann…

Recenzje

Antyk – niezły gips

Piotr Kosiewski

„Jedna jest tylko droga, która wzniesie nas na wyżyny wielkości, gdzie nikt nas naśladować nie zdoła – ta droga to naśladowanie starożytnych. O Homerze powiedział ktoś, iż każdy, kto nauczy się go rozumieć, będzie go podziwiał; [prawda ta] dotyczy również dzieł sztuki starożytnej” – przekonywał Johann Joachim Winckelmann w wydanych po raz pierwszy w 1755 roku „Myślach o naśladowaniu greckich rzeźb i malowideł”…

Nie tylko o wątrobie, czyli pozdrowienia z Truskawca

Agnieszka Warnke

Jakie były wrażenia pierwszych kuracjuszy, którzy niedługo po przekształceniu miasta w uzdrowisko balneologiczne w 1827 roku oraz badaniach miejscowych źródeł wykonanych osiem lat później przez lwowskiego aptekarza Teodora Torosiewicza odwiedzili to miejsce? Pozdrowienia z Truskawca mogłyby brzmieć tak…

Muzeum Armii Krajowej: gdzie jest hełm?

Wojciech Pitala

Muzeum AK jest najsmutniejszym muzeum Krakowa nie ze względu na temat. O traumatycznych wydarzeniach można przecież opowiedzieć w sposób, który angażuje odwiedzających intelektualnie i emocjonalnie…