Artykuły

Niosąca żar wyniesiona i odnaleziona

Była środa, gdy pracownik Muzeum Narodowego w Gdańsku przypadkowo strącił ze ściany nieduże (około 17×17 cm) dzieło Pietera Breughla młodszego „Kobieta niosąca żar”. Do leżącego na podłodze obrazu został poproszony pracownik pracowni stolarsko-konserwatorskiej, by sprawdzić, czy nie stało się nic złego. Wtedy okazało się, że w ramie zamiast oryginału znajduje się jedynie… wycięta z kolorowego czasopisma „Polska” ilustracja przedstawiająca to dzieło…

Wywiady

Niewinna etnografia nie istnieje

Wystawa „Wybielanie” w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie wzbudziła szeroką dyskusję – o języku, pamięci, kolonialnych ambicjach II RP i odpowiedzialności instytucji. O tym, czy etnografia jest dziś nadal użytecznym narzędziem i dlaczego muzeum postanowiło zakwestionować własne zbiory, opowiadają kuratorzy wystawy, Magdalena Wróblewska i Witek Orski…

Wywiady

Moje życie zatoczyło koło

Utytułowany kolarz Czesław Lang mimo wieku nie zwalnia tempa. Odrestaurował dwa pałace na Kaszubach, promuje zdrowy styl życia, organizuje wyścig Tour de Pologne i… ciągle jeździ na rowerze.

Artykuły

Duch Młodej Polski tchnie, kędy chce

Młodopolska sztuka przełomu XIX i XX wieku nieodmiennie kojarzy się z Krakowem. To tam działali najwybitniejsi polscy artyści tego okresu, tam pozostawili po sobie emblematyczne dzieła. Mało osób wie, że w tym czasie Młoda Polska dotarła także na mazowiecką wieś i co najmniej w jednym aspekcie wyprzedziła stolicę Małopolski…

Artykuły

Barbie nie była pierwsza!

Według mitu stworzonego przez firmę Mattel i powielanego przez film „Barbie”, dziewczynki od zawsze bawiły się wyłącznie lalkami będącymi wyobrażeniem niemowląt i małych dzieci. Czy rzeczywiście? W hicie kinowym „Barbie” głos narratorki (w tej roli Helen Mirren) informował nas, że dziewczynki od zawsze bawiły się wyłącznie takimi właśnie lalkami. Rzekomo w ten właśnie sposób patriarchalne społeczeństwo od dziecka edukowało dziewczynki do roli żony i matki. Rzecz w tym, że choć brzmi to bardzo prawdopodobnie, teza ta ma się nijak do historii lalek.

Paniczyk na wsi

Latem 1893 roku, po długiej nieobecności na ziemiach polskich, Aleksander Gierymski odwiedza Galicję. Zapewne wśród swoich licznych podróży wcale nie wziąłby pod uwagę wizyty w podkrakowskich Bronowicach, gdyby nie zaproszenie dobrego znajomego jeszcze z czasów studiów w monachijskiej akademii, ożenionego z córką miejscowego gospodarza, Włodzimierza Tetmajera…

Galerie

Spirala historii na Wawelu

Na Wawelu historia nieustannie ożywa. Wystawa “Miasteczko wawelskie” w Małej Baszcie to wyjątkowa podróż w czasie, bo przypomina czasy, w które dziś trudno uwierzyć – czyli moment, gdy wzgórze pełne było mieszkańców. Ekspozycja przywraca bowiem pamięć o nieistniejącym już osiedlu, które przez…

Dywany z płatków wiary

Co roku w Boże Ciało kilkuset mieszkańców niewielkiego Spycimierza w woj. łódzkim wstaje bladym świtem, by zamienić wiejskie ulice w ponadkilometrowy kobierzec utkany z róż, maków i jaśminu. Podobne kwietne cuda tworzy się też m.in. w Kluczach (woj. małopolskie), Zalesiu…

Wywiady

Jak cenne głowy wylądowały w Lądzie

O tropieniu prawdy dot. średniowiecznych relikwii głów owiniętych warstwami kunsztownych, drogocennych tkanin opowiadają: ks. prof. Janusz Nowiński, historyk sztuki, kustosz zabytków dawnego opactwa w Lądzie, i prof. Przemysław Mrozowski, historyk sztuki i heraldyk…

Dylewo – dzieło totalne

Granitowe „menhiry” i mury z nieobrobionego kamienia sprawiają wrażenie ruin jakiejś upadłej cywilizacji. Z drugiej strony wciąż czytelne są tu wolnomularskie metafory – o założeniu pałacowo-pakowym w Dylewie mówi Piotr Hardecki, kierownik Pracowni Projektowo-Badawczej Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej…

Do muzeum Galicji powinno się jechać po lewej stronie

Prof. Norman Davies został ogłoszony Człowiekiem Roku „Gazety Wyborczej”. Z tej okazji przypominamy wywiad z uczonym o Galicji, opublikowany na naszych łamach…

Recenzje

Jak nie powstał najwspanialszy pałac królewski w Europie

Wystawa „Saskie wizje” na Zamku Królewski opowiada o architekturze za panowania Augusta II i Augusta III, o roli, także politycznej, jaką pełniła. Mówi też o tym, jak za ich czasów zmieniła się Warszawa…

„Boże, gdzie jest Gęsia?”

Jacek Leociak napisał książkę o warszawskim Muranowie. O jego przeszłości od czasów wzniesienia na tym terenie pałacu Murano należącego do Józefa Szymona Bellottiego, nadwornego architekta Jana III Sobieskiego (stąd nazwa dzielnicy), funkcjonowania tam folwarków i młynów po powstanie dzielnicy miasta, skupiającej przede wszystkim społeczność żydowską miasta…