zabytek ma nie jedno imie

Dwa kameralnych wymiarów obrazy na dębowych deskach brano za dzieła szkoły Jana van Eycka, eksponowano je w sąsiedztwie „Monny Luizy” (sic!), a finalnie okazały się formalnie związane z  Albrechtem Dürerem. Co mogło znajdować się między dwoma zachowanymi w warszawskim Muzeum Narodowym skrzydłami, i dlaczego na przestrzeni lat zmieniano nie tylko ich atrybucję, ale nawet wymiary?

Historia, którą chcę opowiedzieć, została już przetłumaczona na język angielski, francuski, niemiecki, hiszpański i włoski. I choć ci, którzy mieli w niej swój udział, dawno odeszli, to wciąż – szczególnie gdy toczy się wojna, a dziedzictwo Ukrainy jest regularnie niszczone...

„Musimy sobie postawić jako zadanie jak najszybsze osiągnięcie własnej masowej produkcji zegarków ręcznych i aparatów fotograficznych” – oświadczył szef rządzącej Polską partii komunistycznej w listopadzie 1953 roku. Nie był to oczywiście temat główny referatu Bolesława Bieruta na tematy gospodarcze. Ściśle biorąc, zegarkom i aparatom poświęcił on jedno zdanie. Lecz przekaz nie był błahy...

W zwartym szyku, stoją konno najprawdziwsi Indianie. Nie żadni przebierańcy w prześcieradłach, nie malowani naiwnie farbką i szminką, lecz prawdziwie śniadzi, prosto trzymający się siodłach. Nieporuszeni, wyglądają na swoich koniach tak pomnikowo, że można by ich wziąć za zjawy z innego świata, szczególnie kiedy ich zestawić z Hucułem i tym oficerem w białych getrach i spodniach, który wygląda, jakby się urwał z wodewilu. Tymczasem rzecz dzieje się naprawdę, i to na dworcu w Krakowie.

W 2021 roku w Sotheby’s kapelusz Napoleona z kampanii polskiej sprzedał się za 1,4 miliona dolarów i nie było to wcale ani najdrożej sprzedane napoleońskie nakrycie głowy, ani kapelusz jako taki. Tytuł tegoż należy do Chapeau d’Amour zaprojektowanego w 2004 roku przez Louisa Mariette’a. Kapelusz ten, wykonany z brylantów i platyny, jest wyceniony na 2,7 miliona dolarów, ale to jego wartość określona przez producentów, a nie zweryfikowana przez rynek aukcyjny...

Okres od połowy XIX wieku do II wojny światowej to czas intensywnego użytkowania koni wierzchowych i zaprzęgowych – w komunikacji osobowej i towarowej. Warsztaty siodlarskie i rymarskie, a także fabryki powozów miały ręce pełne roboty. Rymarze wykonywali uprzęże – chomątowe...

Nicolas Grospierre, czyli budynków życie po życiu Artysta lubi fotografować architekturę lat 60. i 70. Chodzi nie tylko o całe budynki, lecz także – a może nawet przede wszystkim – fragmenty ścian czy wycinki fasad. Uwodzą go w nich symetria,...

W 1882 roku namalowanie kawałka plaży, na której w dodatku nic się nie dzieje, było nadal śmiałą decyzją artystyczną. Artyści tworzący w plenerze i zachowujący bezkompromisową wierność wobec tego, co widzą, z trudem przebijali się do oficjalnych salonów wystawowych Paryża...

Czaszka św. Stanisława, kość z przedramienia św. Wojciecha, fragment kości żebrowej św. Stanisława Kostki – to jedne z wielu relikwii znajdujących się w polskich świątyniach. Szczególną rolę w katolickim kulcie szczątków świętych odgrywało serce. Zgodnie z tradycją chrześcijańską uważano je za siedzibę duszy...

Portrety, sceny batalistyczne i wizerunki koni – z tym przede wszystkim kojarzymy twórczość Wojciecha Kossaka. Warto pamiętać, że malował również… butelki piwa, samochód Fiat czy nawozy! Jeśli wierzyć przekazom, jego przygoda z reklamą zaczęła się dość przypadkowo na przyjęciu w...

W malowidłach na ceramice ateńskiej są zapisane fantastyczne informacje na temat życia codziennego. Przecież nawet mitologiczne sceny osadzano w kontekście życia codziennego – mówi prof. Ewdoksia Papuci-Władyka, archeolożka. Gra pani na gitarze? Oj, nie nauczyłam się. Wie pan, jak to...

Oto dziesięć sposobów, dzięki którym spojrzysz innym wzrokiem na pomniki przyrody, historyczne skwery i drewniane chaty, a opuszczone pałace zamiast z pustostanem już zawsze będą kojarzyły się z dobrostanem.  Wciąż zbyt rzadko mówi się o tym, jak zabytki są istotne...