Nie wiadomo, czy lira korbowa przetrwałaby w polskiej tradycji muzycznej, gdyby nie jeden uparty chłopak z Haczowa na Podkarpaciu. Stanisław, rocznik 1927, urodził się jako dziesiąte, przedostatnie dziecko w muzykalnej rodzinie Wyżykowskich. Choć trudno w to uwierzyć, rodzice mojego rozmówcy prowadzili gospodarstwo jeszcze pod austriackim zaborem. A właśnie w Galicji i na wschodnich rubieżach przyszłej niepodległej Rzeczypospolitej najdłużej zachowała się lira korbowa, początkowo znana w średniowiecznej Francji i Hiszpanii pod nazwą organistrum...
Co decyduje o tym, że jakieś dzieło sztuki czy obiekt kolekcjonerski możemy określić jako „polonik”? „W szerszym znaczeniu polonikami określa się całość przedmiotów mających związek z szeroko pojętą kulturą materialną bądź duchową narodu polskiego. Termin używany jest także w muzeach na określenie zabytkowych artefaktów związanych z polską kulturą”...
Zbiór ponad 7000 unikatowych rysunków i zeszytów tworzonych przez polskie dzieci w 1946 roku – przejmujących świadectw zbrodni okupacji niemieckiej – został wpisany na Międzynarodową Listę Programu UNESCO Pamięć Świata.
To Zofia Rydet, jakiej większość nie zna. MuFo bowiem wyciągnęło surrealistkę z cienia socjolożki...
Malarstwo na szkle to sztuka, która w Polsce ma długą i bogatą tradycję. Choć dziś często kojarzona jest z ludowymi obrazami o charakterze dewocyjnym, jej korzenie sięgają znacznie głębiej. Już w średniowieczu zdobione szkło pojawiało się w kościołach, a w...
Na Wawelu historia nieustannie ożywa. Wystawa “Miasteczko wawelskie” w Małej Baszcie to wyjątkowa podróż w czasie, bo przypomina czasy, w które dziś trudno uwierzyć – czyli moment, gdy wzgórze pełne było mieszkańców. Ekspozycja przywraca bowiem pamięć o nieistniejącym już osiedlu, które przez...
Hasło „pornografia” prawdopodobnie w pierwszej chwili kojarzy nam się nie z tak zwaną „sztuką wysoką”, ale ze współczesnym przemysłem dostarczania „treści tylko dla dorosłych”, często w formie filmów, być może także jeszcze fotografii. Tymczasem pornografia jest stara jak ludzkość, przy czym dawniej występowała głównie w formach, które dziś określamy właśnie jako dzieła sztuki: były to obrazy i malowidła ścienne, rzeźby, a później także grafiki. Często wykonywane przez najbardziej szanowanych twórców i prezentujące wysoką klasę artystyczną...
Od ponad wieku w Wielką Sobotę strażacy z Koprzywnickiej OSP wzniecają potężne słupy ognia (tytułewe bziuki). Płomienie mają w zalożeniu oświetlać drogę kapłanowi podczas procesji rezurekcyjnej. Są też wyrazem radości ze zmartwychwstania. Ów niespotykany gdzie indziej zwyczaj wielkanocny został wpisany na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa w 2021 roku.
Zwyczaj Krzyżoków w Borkach Małych polega na tworzeniu bramy wielkanocnej z kilku tysięcy skorup jaj. Budowa trwa przez okres Wielkiego Postu - w finale, w noc w Wielką Sobotę twórcy wieszają ją w centrum wsi. Następnie Dwunastu Kawalerów rusza w pieszy obchód pól uprawnych. Muszą zdążyć przed wschodem słońca w Niedzielę Wielkanocną...
– kiedy François Arago przedstawił francuskiej Akademii Nauk wynalazek Nicéphore’a Niépce’a i Louisa Jacquesa Mandé Daguerre’a jako pomysł wyłącznie tego drugiego, na zawsze zakłamując historię medium, tonące w niedopowiedzeniach, bardzo ziarniste zdjęcie, naświetlane przez co najmniej osiem godzin: cienie rzutowane...
Wymyślił go książę von Pückler. parkowe budynki zastał drewniane, a zostawił książę Fryderyk Niderlandzki. Wojna zniszczyła zamki, mosty, a nawet łąki. Dziś znów możemy podziwiać park w pełnej krasie...
Sofonisba Anguissola, najsłynniejsza renesansowa malarka, była dobrze urodzoną arystokratką, a w swoich czasach niezwykłym zjawiskiem. Inne artystki czasów nowożytnych wywodziły się z rodzin malarzy. Marietta Robusti była córką Jacopa Tintoretta, Lavinia Fontana uczyła się u swego ojca Prospera, a Artemisia...