Konferencja naukowa „Odbudować nieodbudowane. Problematyka odbudowy i rekonstrukcji w świetle współczesnych wyzwań”, odbywająca się w dniach 20 i 21 września 2023 roku w Warszawie, skupia się na szeroko pojętym temacie rekonstrukcji obiektów o znaczeniu historycznym. Dramatyczne wydarzenia XX wieku zmiotły z powierzchni ziemi szereg obiektów o wyjątkowym znaczeniu zarówno dla całej ludzkości, jak i dla poszczególnych regionów świata czy nawet lokalnych wspólnot. Społeczność międzynarodowa wielokrotnie stawała w ostatnim stuleciu wobec konieczności podjęcia działań związanych z ochroną światowego dziedzictwa materialnego i niematerialnego.
A my zachęcamy do zapoznania się z tekstami dotyczącymi odbudowy polskich zabytków – co ciekawe, rekonstruowanych w różnych czasach i w różnym stopniu:
- Szyb pierwszej windy w stolicy – wywiad na temat odbudowy Pałacu Saskiego i Pałacu Brühla
- Muzeum w poznańskim Zamku
- Warszawa– historyczny zespół miasta z Traktem Królewskim i Wilanowem
- Gdańsk – zabytkowa część miasta w obrębie XVII-wiecznych fortyfikacji
- Dom Uphagena
- Malbork – zespół zamku krzyżackiego
- Nowy Wiśnicz
- Frombork – zespół katedralny
- Łęknica – Park Mużakowski – park w stylu krajobrazowym
- Tum pod Łęczycą
Co ciekawe, jak zwracają uwagę twórcy konferencji, decyzje o odbudowie podejmowano zarówno bezpośrednio po powstaniu zniszczeń i zakończeniu działań zbrojnych, jak miało to miejsce choćby w przypadku odbudowy Starego Miasta w Warszawie czy niedawnego pożaru Notre Dame w Paryżu, jak i po upływie wielu dekad, gdzie za przykład posłużyć może oddany do użytku w 2020 roku zamek w Berlinie czy odbudowany (czy raczej rekonstruowany) w latach 80. XX wieku pałac sułtanów w malezyjskim mieście Malakka. To także np. rekonstruowane kamienice przy Neumarkt w Dreźnie, kamienice staromiejskie we Frankfurcie nad Menem, będący w ruinie od XVII wieku zamek w Trokach czy Zamek Dolny w Wilnie. W tym nurcie mieszczą się także postulaty odbudowy Pałacu Saskiego czy Pałacu Brühla.
Zagadnienia te nie tracą na aktualności. Prowadzona przez Rosję wojna przeciwko Ukrainie to obok strat ludzkich także ogromne zniszczenia w obszarze zabytków i dziedzictwa. Przed podobnymi problemami staje społeczność międzynarodowa w kontekście zniszczeń podczas konfliktu na Bliskim Wschodzie.
Konferencję przygotowuje spółka Pałac Saski wraz z Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie, zaś partnerami konferencji są Stowarzyszenie Architektów Polskich SARP i Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków.
