W wyniku burzliwych dziejów, targających naszym regionem wojen, najazdów, rabunków czy działań zaborców Polska utraciła wiele cennych zabytków. Szczególnie często ofiarami wrogów stawały się obiekty świeckie. Dlatego niezwykłe artystyczne realizacje z dawnych epok łatwiej dziś znaleźć w świątyniach...
Czytaj dalejarchitektura sakralna
Dwieście metrów od Starego Rynku niszczeje w Poznaniu ostatni znaczący ślad po żydowskiej społeczności miasta. Jednak o to, by dawna synagoga trafiła do rejestru zabytków i nie stała sią apartamentowcem, walczą nie władze miasta, instytucje kultury lub żydowskie organizacje, tylko… zdeterminowany społecznik....
Czytaj dalejNajpierw – wizyta w górskim miasteczku: „Na jednym końcu Jan Chrzciciel chudziutki nie chce łakomstwem zgrzeszyćWięc tłuste kury z kaplicy wygania, aż trzepoczą nad miasteczkiemNaprzeciw święty Florian pod nosa czerwonym żaglemMa jak półksiężyc złotą łódkę wąsów i od ognia tulipanów...
Czytaj dalejWieś Smolnik lokowano w XVI wieku na prawie wołoskim, jak wiele innych miejscowości w ziemi sanockiej. Wkrótce potem powstała tu cerkiew. Po spaleniu świątyni przez Tatarów zbudowano następną, potem kolejną. Ostatnia cerkiew została wybudowana w innym niż jej poprzedniczka miejscu, w środku wsi, na odkrytym wzgórzu oddzielonym wodami potoku Smolniczek. W latach 20. XX wieku 80 procent mieszkańców miejscowości było grekokatolikami. Po II wojnie światowej teren wsi wraz z cerkwią znalazł się na obszarze Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Ludowej, by z ostatnią powojenną zmianą granic w roku 1951 roku znaleźć się znów po stronie polskiej...
Czytaj dalejOgłoszono Listę 7 Najbardziej Zagrożonych Zabytków i Obiektów Dziedzictwa Kulturowego w Europie na 2025 r. Jest wśród nich budowla z Polski. Chodzi o synagogę w Orli będącą jednym z najważniejszych budynków synagogalnych w Polsce, który przetrwał II wojnę światową. Powstała...
Czytaj dalej– w swoim felietonie przewodniczący komisji do spraw sztuki sakralnej diecezji sosnowieckiej przypomina, jak dużym wyzwaniem jest ochrona i dbałość o miejsca związane z kultem religijnym. Kościół zawsze postrzegał dobra kultury na dwóch głównych płaszczyznach: z jednej strony jako dobra...
Czytaj dalejPewien mój znajomy, zanim zdecydował się na zamieszkanie w nowym miejscu, a przeprowadzał się niejeden raz, zawsze odwiedzał miejscowy cmentarz. Wzbudzało to konsternację jego bliskich. Tłumaczył się prosto...
Czytaj dalejZator to jedno z nielicznych małych miasteczek, które regularnie pojawiają się w telewizyjnych reklamach: stolica tzw. „Doliny Karpia” znana jest bowiem przede wszystkim wielbicielom różnego rodzaju parków rozrywki. Jednak to, co przyciąga jednych, odstrasza drugich – tych, którzy chcieliby w ciszy i spokoju nacieszyć się atmosferą miasta, którego dzieje sięgają bardzo głęboko w przeszłość...
Czytaj dalejDrewno jest materiałem bardzo trwałym i wbrew pozorom może wytrzymać czas liczony w tysiącleciach. Dzisiaj norma budowalna dla konstrukcji drewnianych to 50 lat, a kościoły w Haczowie czy Domaradzu dobiegają sześciuset i mają się dobrze – tłumaczy Piotr Łopatkiewicz, historyk...
Czytaj dalejNowa architektura w zabytkowym otoczeniu budzi często kontrowersje, niekiedy niechęć lub wrogość przeciętnego odbiorcy. Rażący wielu kontrast jest dziedzictwem funkcjonalistycznej rewolucji sprzed stulecia. Odpowiedzią na niego bywa zatem konserwatywna mimikra. Między tymi biegunami jest jednak wiele interesujących stadiów pośrednich. Zwykły...
Czytaj dalejPrzyjrzyjmy się miastu z pewnego dystansu. Niespełna dziesięć kilometrów dzieli Jarosław od Pełkiń. To tu z Sieniawy, do Pałacu Czartoryskich, trafiło szesnaście skrzyń z największymi skarbami słynnej kolekcji Familii. Po krótkim czasie zrabowali je hitlerowcy. Kilka tygodni wcześniej, w sierpniu...
Czytaj dalejChociaż Łódź jest stosunkowo młodym miastem, to w rejestrze zabytków znajduje się ponad 350 miejskich budynków (a w gminnej ewidencji niemal 2 tysiące) – zdecydowana większość z nich pochodzi z XIX i XX wieku. W lutym 2015 roku decyzją Prezydenta...
Czytaj dalej