Od samych swoich narodzin film był narzędziem dokumentowania polskiej rzeczywistości przełomu XIX i XX wieku. To dzięki warszawskim kiniarzom powstały pierwsze ruchome obrazy pokazujące życie codzienne miasta, a kinowe obrazy realizowane w następnych dekadach uwieczniały zarówno najciekawsze zabytki, jak i...
W 1908 roku wydawca z Wieliczki, niejaki pan Czernecki, publikuje pocztówkę z reprodukcją pastelu Teodora Axentowicza, zastrzegając solennie: „naśladownictwo zastrzeżone”. Na rewersie przedstawienia jasnookiej damy filuternie zerkającej wprost na widza, można śmiało kaligrafować miłosne wyznania. Zadanie pocztówki okaże się jednak...
Czy zabytkiem może być tylko pokryta patyną wielowiekowa budowla? Kiedyś wiek obiektu miał większe niż dziś znaczenie przy wpisaniu go do rejestru zabytków. Współcześnie kryteria oceny są nieco szersze, a powodów do ochrony więcej. Najmłodszy polski zabytek powstał zaledwie kilkanaście lat temu. Zobaczmy, jakie jeszcze inne „młode” budynki zostały ostatnio objęte ochroną konserwatorską...
W ostatnim czasie wracają pomysły odbudowy różnych obiektów historycznych: zamków, pałaców, kościołów itd. Odbudowa oznacza oczywiście, tak jak się ją zwykle rozumie, powrót do formy, jaką ów budynek miał przed jego zniszczeniem. O ile w przypadku budowli relatywnie młodych sprawa wydaje się oczywista - są przecież fotografie, stare projekty czy inne rysunki - o tyle w przypadku zamków sytuacja jest, delikatnie mówiąc, nieco bardziej skomplikowana...
Czasami cmentarze to niemal jedyna okazja do spotkania z kulturą, po której zostało niewiele śladów. Co możemy z nich wyczytać? Gdzie nas zaprowadzą? Odpowiedzi wcale nie są oczywiste. Bywa, że prawidłowa jest jedna, wiele lub wcale. Dzięki bogatej historii wielonarodowej Rzeczypospolitej mamy...
Jak wykazały badania zlecone przez Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków, których wyniki opublikowano w listopadzie 2022 roku w raporcie pn. „Polacy wobec zabytków”, jesteśmy społeczeństwem, które z pewnością ceni pamiątki przeszłości w naszym krajobrazie. Uważamy je za istotne dla budowania tożsamości,...
W Polsce zachowało się do naszych czasów niewiele przykładów tekstyliów z dawnych wieków. Upływający czas, a wraz z nim zmieniające się estetyczne gusta, postępująca ewolucja rynku produkcji oraz szereg nieszczęśliwych wydarzeń jakie zaszły na przestrzeni wieków, zdziesiątkowały luksusowe wyroby wybitnych...
Wynalazek druku w połowie XV wieku spowodował, że stopniowo zanikała praktyka tworzenia ksiąg rękopiśmiennych. W Krakowie pierwsze druki wydane zostały w latach 70. XV wieku, a w kolejnych dekadach drukarstwo dynamicznie się tu rozwijało. Tym niemniej jeszcze w XVI wieku...
W siermiężnych czasach PRL artyści starali się uatrakcyjnić miejską przestrzeń. Kompozycje z kolorowych płytek do dziś zachwycają fantazją...
Tego zabytku nie znajdziecie nie tylko w przewodnikach turystycznych, nie ma go nawet w rejestrze zabytków! Zapalony poszukiwacz skarbów znajdzie go jednak w wykazie zabytków województwa dolnośląskiego. Określony jest jako dom mieszkalny z kaplicą ewangelicką, ale żaden opis nie odda...
W Muzeum Warszawy, pomiędzy materialną historią stolicy a socrealistycznym muralem Wojciecha Fangora „Kucie kos”, można zanurzyć się w przestrzeń zmysłowej radości i piękna wykreowaną współczesnym muralem „Spółdzielnia prac malarskich” przez Paulinę Włostowską. Jej inspiracją są dekoracje pobliskich kamienic, wykonane przez...
Kiedy w 1654 roku dokonywano inwentaryzacji kościoła w Żórawinie przed zwróceniem go katolikom po wojnie trzydziestoletniej komisja biskupia była zachwycona, ponieważ nie widzieli dotąd tak pięknie, podług reguł sztuki i według porządku, zbudowanej świątyni, której bogactwo pióro zaledwie było w...