Nowo otwarta pracownia konserwatorska w Cricotece
Fot. Grzegorz Mart

W Ośrodku Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora CRICOTEKA w Krakowie, dzięki dofinansowaniu z programu rządowego „Wspieranie działań muzealnych”, powstała pracownia konserwatorska. Będzie ona służyć kompleksowej opiece konserwatorskiej nad zbiorami i podniesie bezpieczeństwo zbiorów muzeum, pozwalając na niezwłoczne podejmowanie działań konserwatorskich w wypadku nagłych zagrożeń.

Muzeum Tadeusza Kantora, mieszczące się w Krakowie przy ul. Nadwiślańskiej 2–4, posiada – stworzoną przez swojego założyciela i stale rozbudowywaną – wyjątkowo różnorodną pod względem materiałowym kolekcję. To zbiór wymagający regularnej opieki konserwatorskiej. Wśród blisko 200 tysięcy artefaktów są m.in.: kolekcja kostiumów – głównie z Teatru Cricot 2 – oraz rzeźby, obrazy, rysunki, szkice, archiwalia i druki wykonane z różnorodnych materiałów, takich jak: tworzywa sztuczne, drewno, metale, tkanina, papier, fotografie.

Ważna część kolekcji mieści się też w Galerii-Pracowni Tadeusza Kantora przy ulicy Siennej 7/5. To mieszkanie-pracownia, w którym Tadeusz Kantor w latach 1987–1990 tworzył swoje ostatnie dzieła. W pokoju Kantora zachowane zostało oryginalne wyposażenie, a według projektów artysty utworzono przy nim również galerię. Ostatnie miejsce życia i pracy Tadeusza Kantora, zachowane w stanie nienaruszonym, udostępniane jest zwiedzającym, zgodnie z jego wolą.

+4

Fot. Grzegorz Mart

Fot. Grzegorz Mart

Fot. Grzegorz Mart

Fot. Grzegorz Mart

Fot. Grzegorz Mart

Fot. Grzegorz Mart

Fot. Grzegorz Mart

Fot. Grzegorz Mart

Fot. Grzegorz Mart

– Zakupione przez nas sprzęty w ramach projektu stanowić będą podstawę zaplecza konserwatorskiego, wspierającego szerokie działania Cricoteki. Mam na myśli zarówno opiekę nad obiektami na ekspozycjach, na naszych wystawach czasowych i stałych, jak i kompleksową opiekę nad całością zbiorów Muzeum Tadeusza Kantora

– mówi Joanna Gorzałczany, specjalista ds. konserwacji zbiorów w Muzeum Tadeusza Kantora.

Projekt „Stworzenie i wyposażenie pracowni konserwatorskiej w Muzeum Tadeusza Kantora” objął zakup sprzętów w celu stworzenia od podstaw pracowni konserwatorskiej w Muzeum. Zakupione sprzęty mają służyć do kompleksowej opieki konserwatorskiej nad całością zbiorów, ze szczególnym uwzględnieniem właściwych standardów postępowań konserwatorskich w zakresie zachowania dobrego stanu, jak i przywracania stanu właściwego obiektom zagrożonym nieodwracalnym uszkodzeniem.

Na liście 25 zakupionych sprzętów znalazły się między innymi: stół dublażowy niskociśnieniowy z kopułą i funkcją nawilżania, który umożliwia przeprowadzanie zabiegów wzmocnienia podobrazia i prostowania dzieł na podłożu papierowym oraz płóciennym; stół podświetlany przeznaczony do pracy przy obiektach na podłożu papierowym, płóciennym oraz konserwacji wszelkich tekstyliów, w tym wykonywania rekonstrukcji splotów czy reperacji lokalnych; kauter, czyli żelazko konserwatorskie o szerokim zastosowaniu. Zakupiono również dwa mikroskopy: stereoskopowy z wysięgnikiem i przenośny podręczny mikroskop cyfrowy oraz sztalugę studyjną (z dodatkową funkcją stołu), która ułatwi pracę w przypadku dzieł o impastowych warstwach malarskich i w przypadku asamblaży. Całość wyposażenia uzupełnia system odciągowy – który pomaga zachować stanowisko pracy wolne od pyłów i oparów – szczególnie przydatny podczas zabiegów oczyszczania, np. metodami mechanicznymi.

– Jesteśmy jeszcze w trakcie dokumentowania stanów zachowania muzealiów. Na podstawie tej bazy będziemy mogli na bieżąco typować obiekty, które w pierwszej kolejności wymagają przeprowadzenia postępowania konserwatorskiego, co przyczyni się do przywrócenia im właściwego stanu, a w niektórych przypadkach przywrócenia im także funkcji wystawienniczej

– informuje Joanna Gorzałczany.

Projekt objął również działania edukacyjne wokół tematu konserwacji – cykl warsztatów skierowanych do osób dorosłych, amatorów – w związku z dużym zainteresowaniem tematyką konserwacji wśród osób nie związanych zawodowo z tą dziedziną. Warsztaty z konserwacji drewna, fotografii, tkanin i papieru odbyły się w Cricotece 30 listopada i 1 grudnia 2024 r.

Projekt „Stworzenie i wyposażenie pracowni konserwatorskiej w Muzeum Tadeusza Kantora” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.