
Są w Polsce filmowe ulice, jak praska Mała i staromiejska Mostowa w Warszawie, i filmowe miasta – takie jak Łódź. Są miejsca, które stały się popularne właśnie dzięki temu, że były filmowymi planami, jak skansen w Kolbuszowej – tło przebojowego serialu „1670”. A w których zabytkach i co się kręci? Sprawdźcie, jak dobrze kojarzycie zabytki z filmowych kadrów.
1. W 2017 roku Łódź otrzymała tytuł Miasta Filmu UNESCO. To tu przyszłych reżyserów, operatorów, producentów i aktorów kształci Szkoła Filmowa, tu zachwycała swymi produkcjami Wytwórnia Małych Form Filmowych „Se-ma-for” czy Wytwórnia Filmów Fabularnych i tu, w pałacu Scheiblerów, siedzibę ma Muzeum Kinematografii. Jednym z najczęściej wybieranych planów filmowych w tym mieście jest ukończony na początku XX wieku neostylowy pałac Izraela Poznańskiego przy ul. Ogrodowej.

- „Ziemia obiecana”
- „Kariera Nikosia Dyzmy”
- „Noce i dnie”
- „Aria dla atlety”
2. Siedzibą Akademii Pana Kleksa w filmie Krzysztofa Gradowskiego z 1983 roku był otoczony malowniczym parkiem, barokowy pałac Radziwiłłów w Nieborowie. Tłem nowej wersji przygód Pana Kleksa z 2023 roku (reż. Maciej Kawulski) jest inny zabytkowy obiekt, okolony parkiem zamek.

Który zamek pojawia się w nowej filmowej wersji „Akademii Pana Kleksa”?
- Zamek w Łańcucie
- Zamek w Gołuchowie
- Zamek w Kórniku
- Zamek w Krasiczynie
3. Hala Stulecia z 1913 roku, wzniesiona na terenach wystawowych według projektu Maksa Berga, wpisała się na dobre w architektoniczny pejzaż Wrocławia. Innowacyjna budowla z imponującą kopułą znalazła się nawet na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest zabytkiem, który od lat inspiruje nie tylko literatów, lecz także filmowców, wybierających obiekt na miejsce kręcenia swoich produkcji.

Który zagraniczny film był kręcony w Hali Stulecia we Wrocławiu?
- „Igrzyska śmierci: Ballada ptaków i węży”
- „Lista Schindlera”
- „Blaszany bębenek”
- „Lektor”
4. „Seksmisja” to filmowy przebój Juliusza Machulskiego z początku lat 80. Główni bohaterowie filmu, Maks i Albert, budzą się z hibernacji w świecie odległej przyszłości (notabene – w 2044 roku), po wojnie nuklearnej, gdy ocalałe z zagłady kobiety zeszły pod ziemię, by przetrwać nieprzyjazne, postapokaliptyczne warunki. Taka historia wymagała wyjątkowego filmowego planu, za który posłużył jeden ze znanych zabytków.

Jaki zabytek był planem filmowym „Seksmisji”?
- Kopalnia w Wieliczce
- Kopalnia w Bochni
- Kopalnia w Tarnowskich Górach
- Kopalnia w Złotym Stoku
5. Zamek Pieskowa Skała należał do systemu obronnego Orlich Gniazd. W ciągu swojej długiej historii wiele razy nie tylko zmieniał właścicieli, lecz także ulegał licznym przebudowom. Obiekt ten, z arkadowym dziedzińcem i charakterystyczną loggią widokową, od lat stanowi jeden z najchętniej filmowanych zamków Małopolski.

Jakie filmy kręcono na zamku Pieskowa Skała?
- „Wataha” i „Pokot”
- „Janosik” i „Stawka większa niż życie”
- „Zemsta” i „Przedwiośnie”
- „Ida” i „Papusza”
6. W 2018 roku na ekrany wszedł film „Kamerdyner” w reżyserii Filipa Bajona. Opowiada on historię pruskiej rodziny von Kraussów z początku XX wieku i przygarniętego przez nich chłopca, Mateusza Krolla. Mimo że akcja filmu toczy się na Kaszubach, planem filmowym „Kamerdynera” był pałac, który nie znajduje się w tym regionie.

Jaki zabytkowy pałac był tłem filmu „Kamerdyner”?
- Pałac w Łężanach
- Pałac w Walewicach
- Pałac w Rogalinie
- Pałac w Wilanowie
7. Ten obiekt formalnie zabytkiem nie jest, ale podobnie jak zabytki jest świadectwem pewnej epoki posiadającym godne ochrony wartości. Ostatnio zyskał popularność dzięki kręconym tam scenom z nominowanego do Oscara filmu Pawła Pawlikowskiego „Zimna wojna”. To tam odbywają się symboliczne zaślubiny głównych bohaterów granych przez Joannę Kulig i Tomasza Kota, tam też kręcono zimową scenę z Borysem Szycem.

W ruinach jakiej budowli kręcono sceny filmu „Zimna wojna”?
- W cerkwi św. Dymitra w Starym Dzikowie
- W kościele św. Antoniego w Jałówce
- W kościele św. Jadwigi w Ziemięcicach
- W cerkwi św. Paraskewy w Kniaziach
8. Rozległy kompleks twierdzy Modlin z cytadelą i dwoma pierścieniami umocnień wiele razy służył jako filmowe tło. Kręcono tu m.in. „Czas honoru”, film „1920 Bitwa Warszawska” czy niektóre sceny z dzieła Agnieszki Holland „W ciemności”.

Jaki jeszcze film kręcono na terenie twierdzy Modlin?
- „Jak rozpętałem drugą wojnę światową”
- „C.K. Dezerterzy”
- „Furioza”
- „Kroll”
9. Seriale z gatunku fantasy wymagają zwykle wyjątkowej oprawy. Nic dziwnego, że filmowymi planami są dla nich często zabytkowe zamki. Zdjęcia do serialu o Wiedźminie według prozy Andrzeja Sapkowskiego kręcono m.in. w pewnym polskim zamku, który posłużył również za tło filmowej „Zemsty” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

Który zamek jest filmowym tłem „Wiedźmina” („The Witcher”) z 2019 roku?
- Ogrodzieniec
- Książ
- Chęciny
- Niedzica
10. Uznane za Pomnik Historii katowickie osiedle Nikiszowiec powstało w latach 1908–1918 jako osiedle robotnicze dla górników kopalni Giesche. Kompleks z trzykondygnacyjnymi ceglanymi blokami mieszkalnym, sklepami, restauracją, posterunkiem policji i kościołem św. Anny zaprojektowali Emil i Georg Zillmannowie. Malowniczy Nikiszowiec jest chętnie wybierany na plan filmowy.

Który film kręcono na Nikiszowcu?
- „Matka Królów”
- „Człowiek z żelaza”
- „Sól ziemi czarnej”
- „Doppelgänger. Sobowtór”
Prawidłowe odpowiedzi:
1c, 2b, 3a, 4a, 5b, 6a, 7d, 8b, 9a, 10c
Quiz pochodzi z kwartalnika „Spotkania z Zabytkami” nr 3/2024.