święta

Polskie tradycje świąteczne to nie tylko te łączące się z Wielkanocą i Bożym Narodzeniem. Istnieje wiele innych, wiekowych i często dziwnych zwyczajów, które bywają kultywowane do dziś...

Z Anną Myczkowską-Szczerską, autorką książki „W polskim tylko stroju. Projektowanie ozdób choinkowych i koncepcja choinki polskiej 1909–1939”, o „ruchu na rzecz choinki polskiej”, znanych artystach, których uwiodła idea przygotowywania ozdób i innych przykładach dekorowania wnętrz na święta. I – co warte zaznaczenia – niektóre z nich (jak np. lubelskie pająki czy Tradycje Wigilii Bożego Narodzenia w Polsce) trafiły na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego...

Zwyczaj Krzyżoków w Borkach Małych polega na tworzeniu bramy wielkanocnej z kilku tysięcy skorup jaj. Budowa trwa przez okres Wielkiego Postu - w finale, w noc w Wielką Sobotę twórcy wieszają ją w centrum wsi. Następnie Dwunastu Kawalerów rusza w pieszy obchód pól uprawnych. Muszą zdążyć przed wschodem słońca w Niedzielę Wielkanocną...

Pomysłów na szopkę krakowską może być tyle, ilu szopkarzy, którzy ją tworzą. Bo to żywa tradycja, która reaguje na zastaną rzeczywistość. To dlatego zasiedlają ją nie tylko Święta Rodzina i tradycyjni bohaterowie krakowskich szopek: Lajkonik, Smok Wawelski, hejnalista, krakowiacy, bracia kurkowi. W ostatnich latach pojawiali się m.in. Jan Paweł II, Robert Lewandowski, muzyk uliczny Gienek Loska, Biała Dama - niezapomniany krakowski mim występujący przed kościołem Mariackim, Dzidzianna - najbardziej znana krakowska wróżka, a nawet Anna Szałapak, piosenkarka związana z Piwnicą Pod Baranami, która była wielką fanką szopek. Zasiadała nawet w jury konkursu, który pod Wawelem odbywa się od 1937 roku...

…na ten nowy rok!”. Bo kolędowanie to nie tylko czas bożonarodzeniowych pieśni i przyśpiewek, ale bardzo stary – i zróżnicowany w zależności od regionu – zwyczaj, którego celem było… zaklinanie przyszłości i przywoływanie dobrostanu na nadchodzący czas. Pierwsze pisane wzmianki...

W wigilię i święta wrócimy na chwilę do korzeni, do kuchni lepiej przylegającej do naszego kraju; zwłaszcza, że trwają zabiegi o wpisanie kolacji wigilijnej na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.

To jedna z tych tradycji, która umiera na naszych oczach. Sztylet w tę żywą materię życia codziennego wbiły SMSy i wiadomości na portalach społecznościowych, ale także pęd życia. Kartek świątecznych wysyłamy zdecydowanie mniej. Choć rozmaite formy rozsyłania np. błogosławieństw z...