Zabytek i muzeum wydaje się połączeniem idealnym. Niejednokrotnie to właśnie zabytkowy budynek staje się pretekstem do powstania placówki. Czasem jednak charakter zabytkowej budowli nie ma nic wspólnego z prezentowaną w niej kolekcją. Przekonajmy się, czy dobrze znamy polskie muzea w zabytkowych obiektach.
1. Konsekrowany w 1502 roku kościół św. Bernardyna i klasztor bernardyński we Wrocławiu mają burzliwą historię. Bernardyni opuścili Wrocław już w latach 20. XVI wieku, w ich dawnym klasztorze umieszczono szpital, a kościół trafił w ręce ewangelików. Kompleks był niszczony i przebudowywany, a dziś zdesakralizowane wnętrza są siedzibą muzeum.
Jakie muzeum mieści się w dawnym klasztorze bernardynów we Wrocławiu?
a) Muzeum Architektury
b) Muzeum Archidiecezjalne
c) Muzeum Sztuki Złotniczej
d) Muzeum Sztuki Współczesnej
2. Modernistyczny Dworzec Morski w gdyńskim porcie został oddany do użytku pod koniec 1933 roku. Oprócz trzykondygnacyjnej hali pasażerskiej dworzec obejmował też magazyn tranzytowy. Obsługiwał pasażerów udających się do Nowego Jorku i Ameryki Południowej. To stąd odpływały wielkie transatlantyki, w tym Batory.
Jakie muzeum mieści się dziś w dawnym Dworcu Morskim w Gdyni?
a) MM Modernizm
b) Muzeum Marynarki Wojennej
c) Narodowe Muzeum Morskie
d) Muzeum Emigracji
3. Malowniczo położony na sztucznej wyspie w rozlewisku rzeki Korzeniówki i otoczony przez park zamek w Szydłowcu stanowił niegdyś własność Szydłowieckich, a potem Radziwiłłów. Dziś trójskrzydłowe założenie mieści nietypowe muzeum.
Jakie muzeum mieści się na zamku w Szydłowcu?
a) Muzeum Mebli Zabytkowych
b) Muzeum Kart Pocztowych
c) Muzeum Detali Architektonicznych
d) Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych
4. To muzeum stanowi połączenie nowoczesnej architektury i historycznego obiektu wpisanego do rejestru zabytków. By wizualnie zintegrować nowoczesną architekturę z historyczną budowlą, użyto betonu architektonicznego barwionego na kolor cegły. Realizacja znalazła się w finale konkursu o nagrodę im. Miesa van der Rohe. Które polskie muzeum stanowi tak spektakularne połączenie nowoczesnej i zabytkowej architektury?
a) Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
b) Muzeum Katyńskie w Warszawie
c) Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju
d) Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie
5. Na początku XIX wieku w tym zabytkowym dzisiaj obiekcie Izabela Czartoryska zgromadziła i zaczęła eksponować relikwie i cenne narodowe pamiątki. Nad wejściem umieszczono napis „Przeszłość przyszłości”. W jakim budynku mieściło się to pierwsze polskie muzeum?
a) w pałacu Na Wodzie w Łazienkach
b) na Wawelu
c) w Zamku Królewskim w Warszawie
d) w Świątyni Sybilli w Puławach
6. Wiele muzeów narodowych i ich oddziałów mieści się w zabytkowych budynkach. Rzadko powstawały one specjalnie na potrzeby ekspozycyjne, jak Pawilon Czterech Kopuł, dziś oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Częściej obiekty te pełniły zupełnie inne funkcje. Które muzeum narodowe ma siedzibę w dawnym pałacu biskupów krakowskich?
a) Muzeum Narodowe w Szczecinie
b) Muzeum Narodowe w Krakowie
c.) Muzeum Narodowe w Kielcach
d) Muzeum Narodowe w Gdańsku
7. Gotycka kaplica św. Trójcy powstała w II połowie XIV wieku z inicjatywy Kazimierza Wielkiego. To, co wyróżnia jej wnętrze, to niezwykły zespół liczących sześć wieków bizantyńsko-ruskich polichromii ufundowanych przez Władysława Jagiełłę. Autorem polichromii jest zespół malarzy kierowany przez mistrza Andrzeja. W którym muzeum możemy zwiedzać tę kaplicę?
a) w Muzeum Narodowym w Warszawie
b) w Muzeum Narodowym we Wrocławiu
c) w Muzeum Narodowym w Lublinie
d) w Muzeum Narodowym w Poznaniu
8. Ta przysadzista, ceglana wieża ciśnień została oddana do użytku w 1900 roku. Ma 45 metrów wysokości i dekoracyjną część zbiornikową, znacznie szerszą niż podzbiornikowa. Od początku wieża miała galeryjkę widokową i pełniła też funkcję punktu widokowego. Budowlę eksploatowano do 1990 roku, a obecnie mieści się tu Muzeum Wodociągów. O której zabytkowej wieży jest mowa?
a) o wieży wodociągowej w Chełmży
b) o wieży wodociągowej w Olsztynie
c) o wieży wodociągowej w Opolu
d) o wieży wodociągowej w Bydgoszczy
9. Pałac łódzkiego fabrykanta Karola Scheiblera, wzniesiony przy Wodnym Rynku w Łodzi, swój obecny kształt zawdzięcza dwóm przebudowom z II połowy XIX wieku. Piętrowy, z wieżą, kryje bogate, eklektyczne wnętrza i muzeum. Jakie muzeum mieści się w dziś w pałacu Scheiblera?
a) Muzeum Secesji
b) Centralne Muzeum Włókiennictwa
c) Muzeum Fabryki
d) Muzeum Kinematografii
10. W rejestrze zabytków figurują dwory i dworki, które uzyskały status zabytku nie tylko ze względu na walory architektoniczne, lecz także historyczne. W wielu mieszkali zasłużeni Polacy, a obecnie mieszczą one muzea związane ze swoimi dawnymi mieszkańcami, jak dwór Marii Konopnickiej w Żarnowcu czy dom Józefa Ignacego Kraszewskiego w Romanowie. Który dworek mieści się w swojej oficynie muzeum biograficzne Henryka Sienkiewicza?
a) dworek w Żelechowie
b) dworek w Woli Okrzejskiej
c) dworek w Jarosławiu
d) dworek w Wieleniu
Tekst pochodzi z numeru 8/2023 kwartalnika „Spotkania z Zabytkami”.
Prawidłowe odpowiedzi: 1a, 2d, 3d, 4b, 5d, 6c, 7c, 8d, 9d, 10b.
Na pewno znajdziecie coś dla siebie!
Pamiątki, nagrobki, dystopijne wyobrażenia rozpadu, zamglone wspomnienia – na różne sposoby można interpretować betonowe portrety, jakie Vinicius Libardoni stworzył nieistniejącym już ikonom polskiej architektury powojennej. (…) widzenie – to nie tylko bierny odbiór doznań wzrokowych. Otrzymane doznania poddajemy analizie myślowej,...
Chełmno w obrębie zachowanych murów miejskich należy do miast w Polsce o najlepiej zachowanych zabytkach z czasów średniowiecza. To właśnie jeden najważniejszych powodów uznania go za Pomnik Historii rozporządzeniem prezydenta RP z dnia 18 kwietnia 2005 roku. Chełmno to miasto-wzorzec....
„Żaden Tatar, Turek czy Szwed nie przyczynili się w takim stopniu do zniszczenia polskich zamków jak zaniedbanie podstawowych remontów: nienaprawienie na czas rynny czy cieknącego dachu” – mówi Roman Marcinek, historyk i miłośnik dziedzictwa. Czy jest coś w polskim podejściu...
