Jakub Głaz

Odkrycia archeologów są ważne, ale ich ekspozycja – również. Jak zatem pokazać odnalezione i przebadane relikty w gęsto zabudowanej tkance polskich miast? Archeolodzy i architekci mają wiele odpowiedzi. Niektóre trafne, inne – tylko częściowo...

Dwieście metrów od Starego Rynku niszczeje w Poznaniu ostatni znaczący ślad po żydowskiej społeczności miasta. Jednak o to, by dawna synagoga trafiła do rejestru zabytków i nie stała sią apartamentowcem, walczą nie władze miasta, instytucje kultury lub żydowskie organizacje, tylko… zdeterminowany społecznik....

Ostatnie dekady PRL to w architekturze modernizacja na sterydach. Dwadzieścia lat po wojnie miasta były odbudowane na tyle, by rozpocząć terytorialną ekspansję wielu miejscowości. Do głosu doszły typizacja i masowość. Krucha równowaga między starym a nowym przestała istnieć...

Relacje starej i nowej architektury w pierwszych dwóch dekadach powojennej Polski są jak z dobrego kryminału. Bohaterowie udają kogo innego, wygląd nie zgadza się z metryką, prawdziwa przeszłość bywa ukrywana. Z jednej strony historyzujące imitacje i kamuflaże, a z drugiej – nowoczesna ostentacja. Na dokładkę coś ze science fiction: wielokrotne zaginanie czasoprzestrzeni...

Nowa architektura w zabytkowym otoczeniu budzi często kontrowersje, niekiedy niechęć lub wrogość przeciętnego odbiorcy. Rażący wielu kontrast jest dziedzictwem funkcjonalistycznej rewolucji sprzed stulecia. Odpowiedzią na niego bywa zatem konserwatywna mimikra. Między tymi biegunami jest jednak wiele interesujących stadiów pośrednich. Zwykły...

„Tu Polska się zaczęła” lubią przypominać poznaniacy, i mają na to twarde dowody. To obok katedry na Ostrowie Tumskim archeolodzy odkryli dwie dekady temu relikty dawnego palatium Mieszka I i kaplicy jego żony Dobrawy. Sama katedra także pamięta czasy sprzed...