Rody szlacheckie Rzeczpospolitej ze szczególnym pietyzmem dbały o swoje siedziby. Wiele z dawnych rodowych gniazd mieści obecnie muzea wnętrz i zachwyca założeniami parkowymi czy ogrodami. Majątki, drogą sukcesji, mariaży, a czasem zakupów, przechodziły z rąk do rąk, ale niektóre w sposób szczególny związane były z określoną rodziną. Czy wiecie, do kogo należały najsłynniejsze polskie pałace i zamki?
Prawidłowe odpowiedzi znajdziecie na końcu quizu.
1. Pałac w Kozłówce powstał z inicjatywy wojewody chełmińskiego Michała Bielińskiego, którego żona, Tekla z Pepłowskich w 1735 roku wniosła do majątku dobra kozłowieckie. Pod koniec wieku posiadłość została jednak przez Bielińskich sprzedana. Odtąd pałac w Kozłówce stał się siedzibą innego rodu szlacheckiego.
Pałac w Kozłówce to rodowa siedziba…
a) Zamoyskich
b) Radziwiłłów
c) Wielopolskich
d) Tyszkiewiczów
2. Niewiele zabytków tak rozpala wyobraźnię, jak pozostawiony w trwałej ruinie zamek w Ujeździe. Wniósł go w pierwszej połowie XVII wieku wojewoda sandomierski Krzysztof Ossoliński. Imponujące założenie rezydencjonalno-obronne na planie pięcioboku obejmowało pałac z dwukondygnacyjną salą balową, ogród i założenie obronne z suchą fosą. Jak wielu innych właścicieli siedzib rodowych, Ossoliński umieścił obok wejścia na teren założenia swój herb.
Jakim herbem pieczętował się Krzysztof Ossoliński, właściciel zamku w Ujeździe?
a) Topór
b) Krzyż
c) Abdank
d) Jelita
3. Izabela Dorota z Flemingów Czartoryska, żona księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego, wsławiła się jako mecenaska sztuki, która uczyniła z rezydencji w Puławach prężny ośrodek kulturalny. To tam w rozległym parku powstała m.in. Świątynia Sybilli, uważana za pierwsze polskie muzeum. Puławy były także ośrodkiem myśli politycznej i patriotycznej, ale nie była to jedyna rezydencja związana z Czartoryskimi.
Z jaką inną posiadłością związali swe losy Izabela i Adam Czartoryscy?
a) Z pałacem w Choroszczy
b) Z pałacem w Łazienkach
c) Z pałacem w Sieniawie
d) Z pałacem w Opinogórze
4. Zespół pałacowo-ogrodowy w Nieborowie niedaleko Łowicza z barokowym pałacem projektu Tylmana z Gameren, ogrodem i parkiem krajobrazowym ma status Pomnika Historii. Z inicjatywy ówczesnego właściciela w roku 1881 na terenie majątku, w budynku dawnego browaru, postała słynna Fabryka Fajansów Artystycznych i Pieców Kaflowych specjalizująca się w wyrobach majolikowych.
Przedstawiciel jakiego rodu założył słynną manufakturę majoliki w Nieborowie?
a) Radziwiłłów
b) Leszczyńskich
c) Sapiehów
d) Raczyńskich
5. Początki założenia pałacowego w Wilanowie związane są z królem Janem III. Wilanów był ukochaną rezydencją Sobieskiego, także miejscem jego śmierci. Jednak pałac w Wilanowie przez 350 lat swojego istnienia związany był także z wieloma innymi rodami, które zapisały się na trwałe w polskiej historii.
Który ród nie był związany z pałacem w Wilanowie?
a) Lubomirscy
b) Potoccy
c) Jabłonowscy
d) Braniccy
6. Wincenty Krasiński herbu Ślepowron w roku 1844 założył ordynację. Ordynatem został syn Wincentego – Zygmunt Krasiński, wieszcz narodowy, jeden z najwybitniejszych romantycznych poetów. Ostatnim ordynatem z tej gałęzi rodu Krasińskich był wnuk poety – Adam.
Gdzie była siedziba ordynacji Krasińskich?
a) W Kobylnikach
b) W Przeworsku
c) W Opinogórze
d) W Gołuchowie
7. W centrum Białegostoku wyróżnia się barokowe założenie pałacowe ze wspaniałymi ogrodami. Pałac z dekoracyjnym tympanonem na osi głównej, bogatym rozczłonkowaniem elewacji budynku głównego i dwoma oficynami bocznymi ma kształt litery U. Położony między dwoma dziedzińcami w swoim kształcie nawiązuje do francuskich siedzib królewskich. „Wersal Północy”, czyli pałac w Białymstoku był siedzibą…
a) Radziwiłłów
b) Opalińskich
c) Sapiehów
d) Branickich
8. Położony niedaleko Poznania Rogalin to nie tylko późnobarokowy pałac „między dziedzińcem a ogrodem”, park angielski ze słynnymi dębami rogalińskimi, rokokowe założenie ogrodowe czy powozownia, ale i bogata kolekcja malarstwa, stworzona na przełomie XIX i XX wieku przez jednego z właścicieli.
Z jakiego rodu pochodzili właściciele dóbr rogalińskich?
a) Raczyńskich
b) Opalińskich
c) Koniecpolskich
d) Ogińskich
9. Zamek w Łańcucie swój obecny swój kształt zawdzięcza przebudowie podjętej w połowie XVIII wieku za marszałka wielkiego koronnego Stanisława Lubomirskiego i jego żony Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej. Po śmierci Izabeli majątek przeszedł w ręce jej wnuków, którzy po mieczu wywodzą się z innego rodu.
Z jakiego rodu wywodzą się ostatni właściciele pałacu w Łańcucie?
a) Z Paców
b) Z Potockich
c) Z Poniatowskich
d) Z Sułkowskich
10. Wywodzący się z ziemi dobrzyńskiej ród Działyńskich herbu Ogończyk to jeden z najstarszych polskich rodów szlacheckich. To z tego rodu pochodził wojewoda chełmiński Jan Działyński, wpływowy polityk i przyjaciel Stanisława Hozjusza czy dworzanin Zygmunta III Wazy i dyplomata Paweł Działyński.
W XIX wieku najwybitniejszym przedstawicielem rodu był Adam Tytus Działyński, który osiadł w majątku w…
a) Krasiczynie
b) Pszczynie
c) Radzyniu Podlaskim
d) Kórniku
Prawidłowe odpowiedzi: 1a, 2a, 3c, 4a, 5c, 6c, 7d, 8a, 9b, 10d
Na pewno znajdziecie coś dla siebie!
Zielona Puszcza Bolimowska, mazowiecka wieś pamiętająca czasy średniowiecza, barokowy pałac, a wokół francuski ogród i sentymentalny park pełen wijących się alei. Oczami wyobraźni można tam dostrzec eleganckie panie w balowych sukniach i śmietankę towarzyską bawiącą pod altaną w otoczeniu egzotycznych...
Pałac w Rogalinie niewątpliwie stanowi jedną z czołowych atrakcji turystycznych okolic Poznania. Ta majestatyczna rezydencja, powstała pod koniec XVIII wieku, stanowi znakomity przykład monumentalizmu, łączącego nurt klasycyzmu z rokokowymi prądami. Pałac arystokratycznego rodu Raczyńskich, znajduje się ok. 20 km od...
W wiosce Ujazd, kilka kilometrów od niewielkiego miasteczka Iwaniska w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, tuż przy drodze do Klimontowa dumnie rozsiadł się wyjątkowy zabytek klasy międzynarodowej – zamek Krzyżtopór. Mimo, że burze historii nie obeszły się z nim łaskawie i...
